Ski’s worden steeds lichter. Met de sterke opkomst van het toer- en freerideskiën is die ontwikkeling ook heel begrijpelijk. Je moet dan immers met alleen lichaamskracht het materiaal de berg op sjouwen en je skiet in ongeprepareerde sneeuw, met alle hobbels, sprongetjes en ‘floatiness’ van dien. Maar de laatste jaren maakt men ook de pisteski’s steeds lichter. Waarom doen ze dat? En wat betekent dat voor het gedrag van die ski’s op de piste?
Sterke en lichte constructie
Tegenwoordig kan men met gebruik van hoogwaardige materialen en innovatieve constructiemethodes ski’s heel stevig en (torsie)stijf maken, zonder daarvoor zware, massieve materialen te gebruiken. Waar men vroeger egale lagen aluminium gebruikte om een ski de stijfheid te geven die een gevorderde skiër verlangt, kunnen ze nu met bijvoorbeeld carbon hetzelfde effect bereiken. En aangezien carbon veel lichter is dan metaal, opent dat de weg naar veel lichtere, maar even sterke ski’s.
Constructies van ski's worden steeds lichter (Foto: fabriek Atomic)
Een lichte ski kost minder energie
Een lichte ski betekent eenvoudigweg minder gewicht om te moeten dragen. Dat is natuurlijk fijn als je ermee omhoog moet lopen of in onregelmatig terrein snel moet draaien, een sprongetje maken of wil blijven drijven in de poedersneeuw. Maar ook op een geprepareerde piste maakt een lichtere ski dat het minder energie kost om die ski om te kanten en te manipuleren. Hartstikke fijn, maar er zitten ook nadelen aan.
Hoe kan een ski ‘afvallen’?
Om een ski lichter te maken, worden doorgaans andere materialen gebruikt. Metaal wordt verruild voor carbon. En op plaatsen waar het materiaal het ‘zwaarst weegt’ - aan de uiteinden van de ski’s - wordt zo veel mogelijk materiaal weggelaten, zonder de constructie van de ski (stijfheid, grip) te benadelen. En als je als recreatieve skiër een hele dag skiet in alle soorten sneeuw die je zoal tegenkomt, dan houd je het zo gemakkelijker vol.
De 'honinggraad' in de tip van deze ski bespaart veel gewicht (Foto: Rossignol)
Het nadeel: de demping
Lichter is beter. Skiën kost minder kracht. Dat is de theorie. Maar het gebruik van carbon in plaats van metaal, of het weglaten van materiaal op strategische plekken in de ski, heeft ook invloed op de demping. Demping is het vermogen van de ski om trillingen te absorberen. Die trillingen ontstaan vooral op erg harde sneeuw, zoals opgevroren ribbels of stukken ijs. Die trillingen voel je dan door je hele lijf en kunnen zo heftig zijn, dat de staalkant van de ski zelfs los komt van de sneeuw. Je hebt in het ergste geval geen controle meer over je ski en het kost veel inzet en techniek om de ski dan toch te laten snijden in de sneeuw en zo je lijn en snelheid te kunnen controleren.
Carbon geeft een ski stevigheid, maar weegt weinig (Foto: Atomic)
Het voordeel: speelser
Dus de energie die je met een lichtere ski met carbon bespaart om dat gewicht de berg rond te skiën, moet je veelal weer inzetten om meer trillingen op te vangen en de ski te controleren. Ikzelf vind lichte ski’s zonder metaal al snel stuiterig en onrustig. Maar ik ben dan ook een skiër die de ski graag op de sneeuw houdt. Voor iemand die graag sprongetjes maakt en een veel speelsere stijl heeft, kan het juist een uitkomst zijn. Gelukkig zijn er ook nog merken die metaal blijven gebruiken in goed gedempte ski’s, maar toch het gewicht flink weten te beperken.
Optimale demping of toch liever een lichte en speelse ski?
Iets voor jou?
Denk je dus dat zo’n lichte ski echt wat voor jou is, bedenk dan wel dat het echt consequenties kan hebben voor het gedrag van de ski. Zelf de verschillende modellen uitproberen is eigenlijk de enige manier om erachter te komen wat jij het fijnst vindt. In de aanloop van het nieuwe seizoen zullen we de mogelijkheden om zelf te testen ook op een rijtje zetten.
Over Gijs
Gijs is een fanatieke skiër die in de winter meerdere keren de Alpen bezoekt voor een wintersport. Daarnaast heeft hij een fascinatie voor materiaal, en dan met name ski's. Zijn kennis hierover deelt hij op Snowplaza.